عشق، زبان مشترک

اولین شاعر زن فارسی، رابعه بلخی است۔ حدود هزار سال پیش، در آزادی کامل، از عشق می سراید۔ به طور تقریبی، معاصر با رودکی است۔ بنیان شعر فارسی( که غنی ترین در جهان است ) توسط بزرگانی گذاشته شد که آزادی درونی و بیرونی داشتند و عشق و همچنین عرفان و روش زندگی را به زیبایی ثبت و پخش کردند۔ شعر زیر، نمونه ای از اشعار رابعه است:عشــق او باز اندر آوردم به بندکـــوشش بسيار نامد سودمندعشق دريايی کرانه نا پديدکی توان کردن شنا ای هوشمند؟عاشقی خواهی که تا پايان بریپس ببايد سـاخت با هر ناپسندزشت بايد ديد و انگاريد خـوبزهر بايد خورد و پنداريد قندتوسنی کردم ندانستم همیکز کشيدن سخت تر گردد کمندرابعه بلخی عشق، زبان مشترک...

ارزش عشق کوچه بازاری، همانند عشق عرفانی است۔ دلیل، "وحدت وجودی"است ؛ عشق به صورت های مختلف نمایان می شود۔ سعدی همانند حافظ، این یکسان بودن را به خوبی در غزلها نشان می دهد۔ برای نمونه، سعدی در این غزل، از عشق خود به یک معشوقه قشنگ می سراید و همزمان، عشق عرفانی را هم شرح می دهد:مشنو ای دوست که غیر از تو مرا یاری هستیا شب و روز به جز فکر توام کاری هستبه کمندِ سرِ زلفت نه من افتادم و بسکه به هر حلقه موییت گرفتاری هستگر بگویم که مرا با تو سر و کاری نیستدر و دیوار گواهی بدهد کآری هستهر که عیبم کند از عشق و ملامت گویدتا ندیده‌ست تو را بر منش انکاری هستصبر بر جور رقیبت چه کنم گر نکنمهمه دانند که در صحبت گل خاری هستنه منِ خام طمع عشق تو می‌ورزم و بسکه چو منْ سوخته در خیلِ تو بسیاری هستباد، خاکی ز مُقام تو بیاورد و ببردآب هر طیب که در کلبه عطاری هستمن چه در پای تو ریزم که پسند تو بودجان و سر را نتوان گفت که مقداری هستمن از این دلق مُرَقّع به درآیم روزیتا همه خلق بدانند که زُنّاری هستهمه را هست همین داغ محبّت که مراستکه نه مستم من و در دور تو هشیاری هستعشق سعدی نه حدیثیست که پنهان مانَدداستانیست که بر هر سر بازاری هست عشق، زبان مشترک...

یکتا بگوید از قوی بودن به ذات خود

منجی ما، جهان بخواهد هر نجات خود

در عمق بیکران، دل آن خالق یگانه است

موجود نیستم، وجودم با حیات خود

دکتر محمد مهدی بخارائی

عشق، زبان مشترک...